‘Hebben jullie eigenlijk een Elf on the Shelf?’ vragen de ouders van een vriendje van Boris. Ze zijn op bezoek en wij vertellen over Sinterklaas; dat het ‘ook een man met een baard is’ en dat onze buurman dit jaar zo hard op de deur bonsde dat die pardoes openzwaaide. Wat een stress was dat! Gelukkig hoorden alleen wij hem wegrennen. We vertellen ook over de hulpjes van Sinterklaas die cadeautjes in je schoen stoppen en alles zien. Het zet de deur op een kier voor de de Elf on the Shelf. Die ziet namelijk ook alles.
De Elf on the Shelf is pas sinds een aantal jaar een begrip in Amerika. Een moeder en haar tweelingdochters schreven een boek in dichtvorm over het kerstverhaal en de hulpjes van de kerstman. Ze scherpten de rol van de hulpjes ietsjes aan. De elven bevorderen goed gedrag omdat ze je de godganse dag in de gaten houden en rapporteren aan de kerstman. Hordes mensen kochten het boek en ‘adopteerden’ daarmee een speelgoed-elf. Of meer, ieder kind verdient immers een eigen elf.
In eerste instantie begreep ik er niks van. ‘Mijn elf stond vanochtend in het tandenpoetsbakje, zat op de kast of lag in mijn poppenbedje,’ zeiden vriendjes van de kinderen als ze bij ons speelden. Ik zei dan ‘ja ja’ en vond dat het aantal fantasievriendjes plots zo’n vlucht nam. Het begon me te dagen toen mijn eigen Amerikaanse vriendinnen elvenfoto’s op Facebook plaatsten. Volwassen mensen zetten elven achter de piano, maken hem vast aan het Playmobil-kasteel en vinden dat buitengewoon grappig.
In de ogen van de kinderen verplaatsen de elven zich zelfstandig. Elke ochtend moet je je elf zoeken. Ouders maken er een sport van de elf zo origineel mogelijk te verstoppen en dat maakt het voor ouders en kinderen leuk. Het ‘in de gaten houden’ moet alleen niet de overhand nemen. De ouders in kwestie hadden de Elf bijvoorbeeld met foto en al in hun telefoon staan. Als er ook maar iets gebeurde werd er gedreigd met het inseinen van de elf.
De Elf on the Shelf is commercieel, maar het verstoppen ervan, kan een mooi familieritueel opleveren. Dat ze alles zien, doet me een beetje denken aan onze pieten en een beetje spanning kan geen kwaad. Tegelijkertijd zou ik nooit een piet in huis dulden die alle stoute dingen aan Sinterklaas vertelt. Spanning is iets anders dan angst. Kortom, ik ben geen fan en dat leidt tot de volgende vraag: wat te doen met mijn eigen kinderen die ‘best heel graag, mam’ een elf willen?